Tornjak to pies pasterski, który wywodzi się z terenów Bośni i Chorwacji, gdzie od wieków pełnił rolę opiekuna stad zwierząt. Jest to rasa o bogatej historii, której celem było nie tylko stróżowanie, ale również ochrona i obrona stada przed drapieżnikami. Tornjak to pies średniej wielkości, masywny, ale zwinny, co sprawia, że jest doskonałym stróżem zarówno na wsi, jak i w bardziej wymagających warunkach. Dzięki swojemu instynktowi i oddaniu, Tornjak cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród miłośników psów pasterskich na całym świecie.
Średnia długość życia: od 12 do 15 lat
Wzrost: od 60 do 70 cm
Waga: od 35 do 45 kg
Zalety:
Wady:
Tornjak to pies o długiej historii, sięgającej średniowiecza, który był wykorzystywany głównie w Bośni i Chorwacji jako pies pasterski, pilnujący zwierząt gospodarskich przed drapieżnikami. W czasach starożytnych, Tornjaki były wykorzystywane do ochrony stad przed wilkami i niedźwiedziami, a ich zadaniem było także stróżowanie na terenach wiejskich. Rasa ta była niemal zapomniana, jednak dzięki staraniom hodowców, została odtworzona w latach 70-tych XX wieku.
Tornjak to pies o mocnej budowie, z charakterystyczną, gęstą sierścią, która chroni go przed trudnymi warunkami atmosferycznymi. Pies tej rasy ma masywną głowę, szeroki kłąb i dobrze umięśnioną sylwetkę. Tornjak charakteryzuje się silnym instynktem stróżującym i jest bardzo oddany swojemu opiekunowi. Jest to pies inteligentny, szybki w nauce, ale także niezależny, co sprawia, że wymaga konsekwentnego i cierpliwego szkolenia.
Wzrost: od 60 do 70 cm
Waga: od 35 do 45 kg
Umaszczenie: Tornjak ma umaszczenie, które zazwyczaj jest białe z łaciatymi plamami w odcieniach szaro-brązowych lub czarnych. Często spotyka się Tornjaki o umaszczeniu w kolorze szaro-białym lub brązowo-białym, ale zdarzają się także osobniki o czarnych łatach. Umaszczenie Tornjaka ma duże znaczenie w kontekście jego funkcji stróżujących, ponieważ w naturalnym środowisku pomaga mu w kamuflażu.
Średnia długość życia: od 12 do 15 lat
Pochodzenie: Tornjak wywodzi się z Bośni i Chorwacji, gdzie przez wieki pełnił rolę psa pasterskiego. Jego przodkowie byli wykorzystywani do ochrony stad przed drapieżnikami i do stróżowania terenów wiejskich. Historia tej rasy jest ściśle związana z regionem Bałkanów, gdzie Tornjak stał się symbolem tradycji pasterskich.
Grupa FCI: Tornjak należy do grupy II FCI, która obejmuje psy pasterskie i stróżujące. Jest to rasa uznawana przez Międzynarodową Federację Kynologiczną (FCI), co pozwala na jej oficjalną hodowlę i udział w wystawach.
Tornjak to pies bardzo przywiązany do swojego opiekuna, z silnym instynktem ochrony i stróżowania. Jego charakter jest zrównoważony, ale potrafi być nieco nieufny wobec obcych. Tornjak to pies, który ceni sobie spokój, ale nie boi się podjąć działania, gdy czuje, że jego rodzina lub stado jest zagrożone.
Tornjak to pies, który zazwyczaj dobrze dogaduje się z dziećmi. Jego spokojna natura i lojalność sprawiają, że jest świetnym towarzyszem dla rodzin. Ważne jest jednak, aby od szczenięcia był dobrze wychowany i odpowiednio socjalizowany, aby uniknąć nadmiernej nieufności wobec obcych.
Tornjak jest w stanie żyć w zgodzie z innymi zwierzętami domowymi, pod warunkiem że będzie odpowiednio socjalizowany. Z uwagi na swój instynkt stróżujący, może być nieco dominujący w stosunku do innych zwierząt, zwłaszcza innych psów, ale w odpowiednich warunkach potrafi żyć w harmonii z innymi zwierzętami.
Tornjak, z uwagi na swoje potrzeby przestrzenne i instynkt ochronny, nie jest najlepszym wyborem do mieszkania w bloku. Preferuje przestronne tereny, na których może się poruszać i pełnić swoje naturalne role. Najlepiej czuje się na wsi, gdzie ma wystarczająco dużo miejsca do poruszania się. Jednak przy odpowiedniej socjalizacji i odpowiedniej ilości ruchu, Tornjak może żyć również w warunkach miejskich, o ile zapewni mu się odpowiednią aktywność fizyczną.
Pies rasy Tornjak jest stosunkowo łatwy do wyszkolenia, ale wymaga konsekwentnego podejścia. Jako pies pasterski, ma silny instynkt stróżujący, co oznacza, że może być bardziej niezależny w porównaniu do innych ras. Wychowanie Tornjaka wymaga cierpliwości, ponieważ niektóre osobniki mogą przejawiać cechy dominacyjne. Warto rozpocząć szkolenie od wczesnego wieku, aby uniknąć problemów behawioralnych w przyszłości. Tornjak reaguje na pozytywne wzmocnienie, jednak z racji swojej siły charakteru potrzebuje stanowczego, ale sprawiedliwego właściciela.
Tak, Tornjaki są inteligentne i szybko uczą się nowych komend. Są psami pracującymi, które potrafią samodzielnie podejmować decyzje w odpowiednich warunkach, co sprawia, że są niezwykle skuteczne w roli stróżów. Choć są inteligentne, ich niezależny charakter może sprawić, że będą stawiały opór, jeśli nie zostaną odpowiednio zmotywowane.
Tornjak ma silny instynkt obronny i stróżujący, co sprawia, że nie ma skłonności do uciekania. Z reguły pozostaje blisko swojej rodziny lub stada, szczególnie jeśli jest odpowiednio wychowany i przeszkolony. Warto jednak pamiętać, że jako pies pracujący, może próbować wędrować, by pilnować terenu, jeśli nie zostanie odpowiednio zabezpieczony.
Tornjaki, podobnie jak inne psy pasterskie, nie mają szczególnego zamiłowania do pływania, ale niektóre osobniki mogą cieszyć się wodą, zwłaszcza jeśli przyzwyczai się je do niej w młodym wieku. Z uwagi na ich masywną budowę, nie wszystkie Tornjaki czują się komfortowo w wodzie, ale w sytuacji, gdy muszą się przejść przez wodę lub wykonać zadanie związane z wodą, potrafią to zrobić.
Tornjak jest psem, który potrafi szczekać, szczególnie w sytuacjach, gdy wykryje coś, co uważa za zagrożenie. Są to psy stróżujące, które szczekają, by ostrzec właściciela przed niebezpieczeństwem. Ich szczekanie jest donośne i może być głośne, co może być uciążliwe, zwłaszcza w miastach.
Tornjak jest psem o wysokiej aktywności fizycznej. Potrzebuje co najmniej 1-2 godzin intensywnego ruchu dziennie, aby utrzymać zdrowie i kondycję. Długie spacery, bieganie, a także ćwiczenia w formie zabaw i treningów są niezbędne do zaspokojenia potrzeb tej rasy. Tornjaki uwielbiają pracować, więc zapewnienie im zajęcia intelektualnego również jest ważne.
Tornjaki są zdrową rasą, ale jak wiele innych psów, mogą cierpieć na niektóre choroby genetyczne. Regularne badania weterynaryjne, odpowiednia dieta i aktywność fizyczna są kluczowe dla utrzymania Tornjaka w dobrej kondycji. Ponieważ jest to duży pies, warto kontrolować jego wagę, aby uniknąć problemów z układem kostno-stawowym, takich jak dysplazja stawów biodrowych.
Rasa Tornjak, mimo ogólnej odporności, może być podatna na pewne schorzenia, w tym:
Średnia długość życia Tornjaka wynosi około 12-15 lat. Dzięki odpowiedniej pielęgnacji, diecie i aktywności, pies tej rasy może cieszyć się długim i zdrowym życiem. Jednak jak w przypadku innych dużych ras psów, ważne jest, aby kontrolować wagę i zdrowie stawów, aby zapobiec przedwczesnym problemom zdrowotnym.
Tornjak ma gęstą sierść, która wymaga regularnej pielęgnacji, zwłaszcza w okresach linienia. Należy go czesać co najmniej raz w tygodniu, aby zapobiec tworzeniu się kołtunów i usunąć martwe włosy. Sierść Tornjaka jest gęsta i wełnista, co chroni go przed zimnem, ale może również powodować problemy z nadmiernym linieniem w ciepłych miesiącach.
Tak, Tornjak gubi sierść, szczególnie w okresie linienia, który przypada na wiosnę i jesień. Jego gęsta sierść wymaga regularnego czesania, aby usunąć martwe włosy i zapobiec kołtunom. Jest to naturalny proces, ale może stanowić wyzwanie, jeśli nie jest odpowiednio kontrolowany.
Tornjak nie jest rasą hipoalergiczną. Jego sierść może powodować alergie u osób wrażliwych na sierść zwierząt. Regularne czesanie i dbanie o higienę może pomóc zmniejszyć ilość alergenów w domu, ale osoby z alergiami na sierść mogą mieć trudności z życiem z psem tej rasy.
Tornjak, jak każda duża rasa psa, potrzebuje diety bogatej w białko i tłuszcze, aby wspierać jego wytrzymałość i zdrowie. Powinna być dostosowana do poziomu aktywności psa i wieku. W diecie Tornjaka warto uwzględnić mięso, warzywa, ryż oraz odpowiednie suplementy diety, które wspomogą zdrowie stawów i sierści.
Tornjak powinien jeść dwa razy dziennie – rano i wieczorem. Tego rodzaju rytm żywieniowy pomaga utrzymać stabilny poziom energii w ciągu dnia i zapobiega problemom z żołądkiem. Należy unikać przepełniania psa jedzeniem, aby nie obciążyć jego układu pokarmowego.
Cena szczeniaka Tornjaka waha się od około 2000 do 4000 zł, w zależności od pochodzenia i hodowli. Ceny mogą się różnić w zależności od kraju, a także od tego, czy pies pochodzi z hodowli zarejestrowanej w FCI. Ponadto, należy pamiętać o dodatkowych kosztach związanych z opieką weterynaryjną, pielęgnacją i żywnością.
Utrzymanie Tornjaka wiąże się z kosztami na poziomie 300-600 zł miesięcznie. Koszty te obejmują karmę wysokiej jakości, regularne wizyty u weterynarza, szczepienia, leki, pielęgnację sierści oraz akcesoria, takie jak obroże, smycze czy zabawki. Dodatkowo, w przypadku większych problemów zdrowotnych, koszty leczenia mogą wzrosnąć.