Owczarek staroangielski (bobtail)

Owczarek staroangielski, potocznie nazywany bobtailem, to rasa, która zachwyca nie tylko nietuzinkowym wyglądem, ale też wyjątkowo przyjaznym i zrównoważonym charakterem. Te duże, kudłate psy są znane z lojalności wobec rodziny, wysokiej inteligencji oraz silnego instynktu opiekuńczego. Bobtaile są idealnymi towarzyszami dla osób aktywnych, rodzin z dziećmi oraz miłośników psów pasterskich o miękkim sercu. Mimo swojego masywnego ciała, poruszają się z dużą gracją i wdziękiem.

Zalety:

• Łagodne i przyjazne wobec dzieci

• Wysoka inteligencja i zdolność uczenia się

• Oddany i lojalny wobec opiekuna

• Bardzo towarzyski i rodzinny

• Zrównoważony i spokojny w domu

• Ma naturalne predyspozycje do pracy pasterskiej

• Świetny stróż – czujny, ale nienapastliwy

• Ma wyjątkowy, efektowny wygląd

Wady:

• Wymaga intensywnej i regularnej pielęgnacji sierści

• Potrzebuje sporej ilości ruchu i uwagi

• Może być uparty przy niedostatecznej socjalizacji

• Źle znosi samotność – potrzebuje towarzystwa

• W okresie linienia gubi dużo sierści

• Wymaga dużej przestrzeni – nie odnajduje się w małych mieszkaniach

• Może mieć skłonność do problemów ortopedycznych

• Koszty utrzymania i pielęgnacji są relatywnie wysokie

Rasa ta wywodzi się z Anglii, gdzie od XVIII wieku była wykorzystywana jako pies pasterski do zaganiania bydła i owiec. Pierwotnie hodowana na obszarach wiejskich, zdobyła popularność dzięki swoim zdolnościom pracującym, odporności i niesamowitej wytrzymałości. Pierwszy oficjalny wzorzec rasy został opublikowany w 1888 roku w Wielkiej Brytanii. Nazwa „bobtail” (czyli „krótki ogon”) pochodzi od tradycji kopiowania ogonów psów pracujących, co miało być sygnałem, że są to psy użytkowe, a nie luksusowe.

Bobtail to pies o masywnej sylwetce i wyjątkowo obfitym, długim umaszczeniu. Ma proporcjonalną budowę, muskularne ciało oraz silne kończyny. Charakterystyczna jest głowa z długą grzywą, opadającymi uszami i ciemnymi, bystrymi oczami. Ogon – jeśli występuje – bywa bardzo krótki. Ruch bobtaila opisywany jest jako sprężysty i płynny.

Wzrost:
Samce: 61–66 cm
Samice: 56–61 cm

Waga:
Samce: 32–45 kg
Samice: 27–36 kg

Umaszczenie:
Najczęściej niebiesko-szare z białymi znaczeniami. Może być też szare lub grizzle z odcieniami bieli. Sierść jest długa, obfita, falista, ale nie kręcona.

Średnia długość życia:
10–12 lat

Pochodzenie:
Wielka Brytania

Grupa FCI:
Grupa I – Psy pasterskie i zaganiające
Sekcja 1 – Psy pasterskie (bez prób pracy)

Owczarek staroangielski to pies o pogodnym, zrównoważonym i lojalnym charakterze. Wyróżnia się dużą inteligencją, spokojem i empatią wobec domowników. To rasa pasterska z wyraźnym instynktem opiekuńczym, co czyni ją świetnym stróżem, ale bez nadmiernej agresji. Bobtail szybko przywiązuje się do rodziny i nie znosi samotności. Mimo masywnej sylwetki jest łagodny, czuły i bardzo towarzyski. Potrzebuje kontaktu z człowiekiem, uwielbia być blisko opiekuna i często próbuje włączać się w codzienne domowe aktywności. Jako pies inteligentny i czujny, doskonale nadaje się do zadań wymagających niezależności, ale potrafi być także uparty, jeśli nie jest odpowiednio motywowany.

Bobtail to świetny pies rodzinny, który bardzo dobrze odnajduje się w towarzystwie dzieci. Jest cierpliwy, łagodny i ma dużą tolerancję wobec dziecięcych zachowań. Chętnie uczestniczy w zabawach, jednocześnie wykazując troskę i ostrożność. Dzięki silnemu instynktowi opiekuńczemu często traktuje dzieci jak „stado”, którego należy pilnować. Należy jednak pamiętać, że jego duże rozmiary mogą prowadzić do przypadkowego przewrócenia mniejszych dzieci podczas zabawy, dlatego kontakt z małymi dziećmi zawsze powinien być nadzorowany. W odpowiedzialnej rodzinie bobtail szybko staje się niezastąpionym kompanem.

Owczarki staroangielskie na ogół dobrze dogadują się z innymi zwierzętami domowymi, zwłaszcza jeśli zostały odpowiednio zsocjalizowane w młodym wieku. Dzięki spokojnemu usposobieniu i braku silnych instynktów łowieckich zazwyczaj nie sprawiają problemów w relacjach z kotami, innymi psami czy nawet mniejszymi zwierzętami. Czasem mogą próbować „zaganiać” innych pupili, co wynika z ich pasterskiej natury, ale nie towarzyszy temu agresja. Warto zapewnić im wczesny kontakt z różnymi gatunkami, aby wykształcić pozytywne nawyki.

Owczarek staroangielski raczej nie jest psem idealnym do życia w bloku. Jego duże rozmiary, potrzeba przestrzeni i umiarkowany poziom aktywności fizycznej sprawiają, że znacznie lepiej czuje się w domu z ogrodem. Mimo że jest psem spokojnym, potrzebuje swobody ruchu, dostępu do świeżego powietrza i wyciszenia, co trudno zapewnić w ciasnych warunkach miejskich. Jeżeli jednak właściciel zapewni mu codzienną, długą dawkę ruchu oraz odpowiednie warunki w mieszkaniu (cisza, dostęp do balkonu, chłód latem), bobtail może przystosować się do życia w większym lokum miejskim.

Szkolenie bobtaila wymaga cierpliwości, spokoju i konsekwencji, ale efekty są bardzo satysfakcjonujące. Psy tej rasy szybko uczą się nowych komend, pod warunkiem że trening jest oparty na pozytywnych metodach. Są inteligentne, ale czasem wykazują tendencję do samodzielnego myślenia, co może sprawiać wrażenie uporu. Kluczowa jest wczesna socjalizacja – kontakt z ludźmi, innymi psami, różnorodnymi dźwiękami i otoczeniem. Bobtail dobrze reaguje na motywację poprzez pochwały i smakołyki. Źle znosi surowe metody – może wtedy zamknąć się w sobie lub ignorować polecenia. Najlepiej sprawdzają się krótkie, urozmaicone sesje treningowe, które nie znudzą psa.

Tak, bobtaile są wyjątkowo inteligentnymi psami, o rozwiniętej umiejętności rozumienia ludzkich emocji i sygnałów. Uczy się szybko, potrafi analizować sytuacje i dobrze zapamiętuje komendy. Inteligencja ta nie jest tylko „mechaniczna” – bobtail wykazuje także empatię i potrafi wyczuć nastrój człowieka. Wykazuje cechy psa samodzielnego, dlatego warto poświęcić czas na konsekwentne, ale łagodne wychowanie, które wykształci dobre nawyki i zbuduje więź z przewodnikiem.

Rasa ta nie ma szczególnej tendencji do ucieczek, ale jak każdy pies pasterski może oddalać się, jeśli wyczuje potencjalne zagrożenie lub ciekawy bodziec. Dobrze wychowany bobtail, który czuje więź z właścicielem, raczej nie oddala się bez potrzeby. Posiada jednak naturalną czujność i może próbować eksplorować teren, zwłaszcza jeśli przebywa długo samotnie lub się nudzi. Dlatego ogrodzenie posesji jest zalecane. Regularne spacery i aktywność umysłowa ograniczają potrzebę szukania przygód.

Wiele osobników tej rasy lubi wodę i chętnie pływa, choć nie jest to cecha dominująca u wszystkich bobtaili. Długi, ciężki włos może utrudniać pływanie, ale dobrze zbudowane osobniki zwykle radzą sobie całkiem dobrze w wodzie. Pływanie stanowi dla nich świetną formę aktywności, która odciąża stawy i wzmacnia mięśnie. Jeśli pies nie ma złych doświadczeń, warto przyzwyczaić go do wody stopniowo i pozwolić mu korzystać z kąpieli w bezpiecznych warunkach.

Bobtaile są czujne i potrafią szczekać, szczególnie gdy coś wzbudzi ich niepokój lub gdy sygnalizują obecność obcego. Nie są jednak nadmiernie hałaśliwe. Zazwyczaj szczekanie ma funkcję informacyjną – nie jest to zachowanie kompulsywne. Odpowiednio socjalizowany bobtail będzie szczekał z umiarem. Jeśli jednak pies jest pozostawiany sam, znudzony lub nieotrzymuje dostatecznej uwagi, może szczekać z frustracji. Odpowiednie wychowanie i zapewnienie mu kontaktu z otoczeniem skutecznie ograniczają niepotrzebne szczekanie.

Owczarek staroangielski potrzebuje umiarkowanej, ale regularnej dawki ruchu, najlepiej 2–3 spacery dziennie po 30–60 minut. Choć sprawia wrażenie ociężałego, jest psem aktywnym i chętnym do zabawy. Jako dawny pies pasterski ceni sobie swobodny ruch, ale nie jest nadpobudliwy. Najlepiej czuje się w otwartych przestrzeniach – dużym ogrodzie lub na łonie natury. Lubi biegać, towarzyszyć w długich spacerach, a niektóre osobniki odnajdują się w aktywnościach takich jak agility, tropienie czy pływanie. Brak ruchu prowadzi do nudy, frustracji i nadwagi. To rasa, która doceni zarówno spokojny spacer, jak i chwilę intensywniejszej aktywności.

Bobtail to rasa generalnie odporna, choć narażona na kilka typowych dla psów dużych rozmiarów problemów zdrowotnych. Dobrze prowadzony osobnik cieszy się dobrą kondycją i rzadko choruje. Jednak z uwagi na gęstą sierść, wymaga troskliwej pielęgnacji skóry i regularnych kontroli. Rasa nie znosi upałów i w gorące dni potrzebuje chłodnych miejsc do odpoczynku. Dzięki czujności właściciela oraz odpowiedniej opiece weterynaryjnej można znacząco wydłużyć komfort życia psa.

Do najczęstszych schorzeń spotykanych u bobtaili należą:

• Dysplazja stawu biodrowego i łokciowego

• Problemy z kręgosłupem, zwłaszcza w starszym wieku

• Zaćma i postępujący zanik siatkówki (PRA)

• Alergie skórne, w tym kontaktowe i pokarmowe

• Zapalenia uszu, związane z owłosionymi kanałami słuchowymi

• Problemy sercowe, zwłaszcza kardiomiopatia

• Tendencja do otyłości, gdy pies jest niedostatecznie aktywny

• Wrażliwość na znieczulenie, co wymaga ostrożności przy zabiegach chirurgicznych

Regularne badania ortopedyczne, okulistyczne i utrzymanie prawidłowej masy ciała znacząco zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób.

Średnia długość życia owczarka staroangielskiego wynosi od 10 do 12 lat, choć niektóre osobniki dożywają 13–14 lat przy odpowiedniej opiece. Kluczowe dla długowieczności są: zbilansowana dieta, kontrola masy ciała, codzienny ruch i szybkie reagowanie na problemy zdrowotne. Psy z dobrych hodowli, wolne od obciążeń genetycznych, żyją znacznie dłużej niż osobniki z przypadkowych miotów.

Pielęgnacja bobtaila jest czasochłonna, ale konieczna. Gęsta, długa sierść wymaga:

• Codziennego lub co najmniej 3 razy w tygodniu czesania, aby uniknąć kołtunów

• Szczególnej uwagi do okolic uszu, pachwin, brzucha i ogona, gdzie sierść najczęściej się zbija

• Regularnego kąpania, co 6–8 tygodni, najlepiej w salonie groomerskim

• Kontroli i czyszczenia uszu, aby zapobiec stanom zapalnym

• Obcinania pazurów i sprawdzania opuszek łap, które często zbierają zanieczyszczenia

• Letniego przycinania sierści, które pomaga psu lepiej znosić wysokie temperatury

Zaniedbanie pielęgnacji prowadzi do odparzeń, infekcji skóry i bólu przy poruszaniu się.

Tak, bobtaile gubią sierść umiarkowanie przez cały rok, ale najwięcej linienia występuje sezonowo – wiosną i jesienią. Ich wełnisty podszerstek wypada powoli, często zostając w sierści okrywowej, co przy braku czesania prowadzi do filcowania. Dobrze utrzymany pies gubi mniej sierści niż mogłoby się wydawać, ale przy braku pielęgnacji może pozostawiać kłębki włosów w domu. Odkurzacz z turboszczotką będzie tu nieodzowny.

Nie. Owczarek staroangielski nie jest dobrym wyborem dla alergika. Pomimo tego, że jego sierść nie wypada nadmiernie, bobtail produkuje spore ilości białka alergizującego (Can f1) w ślinie i naskórku. Dodatkowo, jego długa i gęsta sierść zatrzymuje kurz, pyłki i inne alergeny, które mogą nasilać objawy alergii. Pielęgnacja tej rasy wymaga intensywnego kontaktu z sierścią, co u osób uczulonych może prowadzić do silnych reakcji. Jeśli cierpisz na alergię na psy, lepszym wyborem będą rasy uznawane za hipoalergiczne, np. pudel, bichon frise lub portugalski pies dowodny.

Dieta owczarka staroangielskiego powinna być wysokiej jakości, zbilansowana i dostosowana do jego masy ciała, wieku, poziomu aktywności i stanu zdrowia. To duży pies o skłonności do przybierania na wadze, więc niezbędna jest kontrola kaloryczności posiłków.

Najważniejsze elementy diety:

• Białko zwierzęce wysokiej jakości (min. 22–26% w suchej masie): np. jagnięcina, wołowina, indyk, ryby

• Tłuszcze (12–18%): źródła energii, wpływające korzystnie na sierść

• Włókno pokarmowe: wspomaga trawienie, zapobiega otyłości

• Chondroityna i glukozamina: wspomagają stawy i układ kostno-mięśniowy

• Dodatki witaminowe, zwłaszcza dla wspomagania odporności, skóry i sierści (A, E, kwasy omega-3 i -6)

Bobtaile dobrze radzą sobie zarówno na suchej karmie klasy premium, jak i na diecie BARF (surowe mięso + warzywa i suplementy), o ile jest ona odpowiednio zbilansowana. Niektóre osobniki miewają nietolerancje pokarmowe, dlatego zaleca się unikać karm zbożowych i niskiej jakości wypełniaczy.

Dorosły Owczarek staroangielski powinien być karmiony 2 razy dziennie, rano i wieczorem, by ograniczyć ryzyko skrętu żołądka i zapewnić stabilny poziom energii w ciągu dnia. Porcje należy dostosować do masy ciała – dorosły pies o wadze 30–45 kg potrzebuje zwykle około 350–500 g suchej karmy dziennie, rozłożonej na dwie porcje.

Szczenięta (do 6. miesiąca życia) powinny być karmione 3–4 razy dziennie, a następnie stopniowo przechodzić na dwa posiłki dziennie. Po jedzeniu pies powinien odpoczywać przez co najmniej godzinę – intensywna aktywność tuż po posiłku zwiększa ryzyko skrętu żołądka.

Cena owczarka staroangielskiego zależy od renomy hodowli, pochodzenia rodziców oraz celów hodowlanych (pies wystawowy, do towarzystwa, hodowlany).

• Pies z legalnej hodowli ZKwP (FCI): od 7000 do 12 000 zł

• Psy z wybitnymi rodowodami, predysponowane do wystaw: nawet 14 000 zł i więcej

• Szczenięta „rasowe bez papierów”: zwykle odradzane – ryzyko chorób genetycznych, złych warunków utrzymania i braku socjalizacji

Warto unikać pseudohodowli oferujących psy po podejrzanie niskiej cenie – często wiąże się to z problemami zdrowotnymi i behawioralnymi.

Koszt utrzymania owczarka staroangielskiego należy do wyższych, ze względu na rozmiary, sierść i specyfikę rasy.

Miesięczne koszty utrzymania ok. 500–900 zł/miesięcznie. Koszt może wzrosnąć w przypadku chorób, zabiegów weterynaryjnych czy intensywniejszej pielęgnacji.

1. Niektóre osobniki rodzą się bez ogona, co dało rasie przydomek „bobtail” (ang. krótki ogon).

2. W przeszłości traktowany był jako pies użytkowy i stróżujący – strzegł stad owiec, ale i domostw.

3. Bobtaile są znane z charakterystycznego, toczącego się chodu – lekko kołyszącego i przypominającego niedźwiedzia.

4. Rasa była ikoną popkultury w latach 70. i 80., pojawiała się m.in. w reklamach marki Dulux, co znacznie zwiększyło jej popularność.

5. Pomimo masywnego wyglądu, bobtaile mają łagodną, przyjacielską naturę i często bywają nazywane „łagodnymi olbrzymami”.

6. Ich sierść jest wodoodporna, a podszerstek chroni je przed zimnem i deszczem – co czyni je wyjątkowo odpornymi na trudne warunki atmosferyczne.

7. Mają zaskakująco dobry słuch i węch, dlatego mogą być szkolone w tropieniu.

8. Niektóre bobtaile wykazują nadzwyczajny instynkt opiekuńczy wobec dzieci, traktując je jak członków stada.